Nên dùng hệ thống trung tâm hay phi tập trung để thông gió trong nhà?

Cả hệ thống trung tâm và phi tập trung đều đảm bảo môi trường trong nhà luôn trong lành. Ngoài ra, các hệ thống còn ngăn ngừa nấm mốc phát triển và hư hỏng do độ ẩm bằng cách loại bỏ độ ẩm. Hệ thống có khả năng thu hồi nhiệt còn cho phép sử dụng nhiệt hiệu quả. Điều này vừa giúp tiết kiệm chi phí sưởi cho chủ nhà vừa giảm bớt gánh nặng lên môi trường. Tuy nhiên, có một số điểm khác biệt giữa hệ thống thông gió trung tâm và phi tập trung.  

Thiết kế và tính năng là hai đặc điểm khác biệt quan trọng

Khi so sánh hệ thống thông gió trung tâm với hệ thống thông gió phi tập trung, điểm khác biệt đầu tiên phải kể đến thiết kế và tính năng. Lý do là vì cả hai yếu tố này đều ảnh hưởng đến khu vực sử dụng nên đây cũng là tiêu chí quan trọng đối với chủ nhà.

Thông gió cho tòa nhà qua hệ thống phân phối không khí

Hệ thống thông gió trung tâm bao gồm một thiết bị thông gió có quạt, bộ trao đổi nhiệt và hệ thống phân phối không khí liên quan. Hệ thống này sẽ thông gió cho toàn bộ tòa nhà. Thiết bị thông gió sẽ hút không khí tươi ngoài trời và truyền đến các khu vực cần cung cấp không khí (phòng khách, phòng ngủ hoặc phòng cho trẻ em) thông qua bộ trao đổi nhiệt tích hợp và đường ống khí cấp. Đồng thời, khí thải nóng từ các khu vực phát sinh khí thải (phòng tắm, phòng bếp hoặc nhà vệ sinh) sẽ được hút vào thiết bị thông gió thông qua đường ống khí thải và cũng truyền qua bộ trao đổi nhiệt. Nhiệt từ khí thải được thu hồi bằng cách truyền sang nguồn khí cấp. Sau đó, khí thải lạnh được đưa ra bên ngoài thông qua ống dẫn khí thải. 

Thông gió cho từng phòng

Một điểm khác biệt lớn giữa hệ thống này là hệ thống thông gió phi tập trung thường không có hệ thống ống dẫn khí. Thiết bị được lắp đặt trực tiếp ở mặt ngoài tường của từng phòng. Cũng giống như hệ thống trung tâm, hệ thống thông gió phi tập trung của Viessmann trang bị thêm bộ trao đổi nhiệt và có khả năng khai thác nhiệt từ không khí thải. Hệ thống có hai loại thiết bị.

Quạt cố định: thiết bị có bộ trao đổi nhiệt đối lưu tích hợp. Hai quạt này sẽ hoạt động liên tục. Một quạt luôn cung cấp không khí tươi từ bên ngoài vào trong phòng, quạt còn lại dùng để loại bỏ khí thải.

Quạt đảo chiều: hệ thống chỉ sử dụng một quạt và một bộ lưu trữ nhiệt. Hai thiết bị giao tiếp với nhau cho nhau để đảm bảo tốc độ thông gió. Trong đó, một thiết bị hút không khí ấm trong nhà qua lõi lưu trữ và thổi ra bên ngoài. Thiết bị còn lại hút không khí tươi từ ngoài trời và truyền vào trong phòng qua lõi lưu trữ đã được sưởi trước đó. Sau khoảng 70  giây, quá trình sẽ đảo chiều.

Bài viết về hệ thống thông gió cơ học phi tập trung  sẽ trình bày những điều quan trọng khi sử dụng một hệ thống này.

Tùy chọn làm mát ôn hòa là đặc điểm phân biệt tiếp theo

Trái ngược với hệ thống thông gió cơ học phi tập trung, phiên bản thông gió tập trung còn cung cấp tùy chọn làm mát ôn hòa. Tất cả thiết bị thông gió trung tâm của Viessmann đều có chế độ mạch rẽ nhánh mùa hè tự động. Chế độ này sẽ bỏ qua bộ trao đổi nhiệt vào đêm hè. Điều này cho phép không khí tươi ban đêm đi vào phòng và làm dịu phòng ở một mức độ nhất định.

Đặc điểm của tòa nhà yêu cầu các khu vực sử dụng khác nhau

Việc lắp đặt hệ thống thông gió trung tâm hay phi tập trung phần lớn phụ thuộc vào đặc điểm của tòa nhà. Do việc lắp đặt kín và cần nhiều nỗ lực thiết kế liên quan nên phiên bản trung tâm chủ yếu được sử dụng trong các công trình mới tiết kiệm năng lượng. Phòng chứa đồ, tầng hầm hoặc gác mái có lớp cách nhiệt tốt là những nơi phù hợp để lắp đặt.

Mặt khác, vì không cần hệ thống phân phối không khí nên chủ nhà có thể dễ dàng trang bị thêm các hệ thống phi tập trung. Tùy thuộc vào loại hệ thống mà chỉ cần dùng một lỗ khoan xuyên qua tường ngoài. Tính năng này khiến hệ thống thông gió phi tập trung trở nên cực kỳ phù hợp với việc hiện đại hóa các tòa nhà cũ và hiện có. Ngoài ra, có thể lắp đặt hệ thống thông gió phi tập trung riêng biệt cho từng phòng nơi có thể xảy ra vấn đề, ví dụ như về độ ẩm. Tuy nhiên, cũng có thể thông gió toàn bộ tòa nhà dân cư bằng các thiết bị phi tập trung. Nhờ vậy, phạm vi ứng dụng rộng rãi và quá trình lắp đặt tương đối đơn giản trở thành hai lợi thế mang tính quyết định của hệ thống thông gió cơ học phi tập trung.

Có thể được trang bị thêm các hệ thống trung tâm

Tùy thuộc vào đặc điểm của tòa nhà mà có thể trang bị thêm cả hệ thống thông gió cơ học trung tâm. Việc này thường yêu cầu hạ thấp trần nhà để thực hiện. Do đó, các thiết bị gắn trần và treo tường phẳng như Vitovent 200-C hoặc Vitovent 300-C có độ cao tổng thể thấp. 

So sánh năng suất giữa hệ thống thông gió trung tâm và hệ thống thông gió phi tập trung

Việc so sánh giữa hệ thống thông gió trung tâm và hệ thống thông gió phi tập trung cho thấy rõ ràng rằng hệ thống thông gió trung tâm mang lại luồng không khí lớn hơn. Đó là do hệ thống thông gió tập trung chỉ sử dụng một thiết bị duy nhất để cung cấp toàn bộ nguồn không khí. Hệ thống trung tâm giúp thông gió cho toàn bộ ngôi nhà. Do đó, cần tính toán lượng không khí cần cung cấp cho từng phòng trước và điều chỉnh tại các van. Có thể cài đặt tổng lưu lượng không khí ngay trên chính thiết bị thông gió. Nhờ vào thiết bị điều khiển, người dùng có thể điều chỉnh từng mức độ thông gió theo yêu cầu. Chỉ cần sử dụng hai miệng gió ở ngoài tường cho nguồn khí tươi và khí thải. Như đã đề cập, thiết bị thông gió phi tập trung chỉ thông gió cho các phòng riêng. Do đó, lưu lượng thông gió sẽ thấp hơn. Hệ thống sẽ phải bao gồm một số thiết bị phi tập trung. Mỗi thiết bị này đều cần một miệng gió gắn ngoài mặt tường. 

Quạt có tốc độ gió không đổi là một ưu thế của hệ thống trung tâm

Toàn bộ thiết bị thông gió trung tâm của Viessmann đều được trang bị quạt có tốc độ gió không đổi. Điều này khiến cho việc điều chỉnh thiết bị thông gió trở nên dễ dàng. Trong suốt quá trình chạy thử, lưu lượng thông gió cần thiết được điều chỉnh trực tiếp trên thiết bị. Khi duy trì tốc độ gió ổn định, thiết bị thông gió có khả năng bù cho sự ô nhiễm của lõi lọc và luôn cung cấp lưu lượng gió cần thiết cho các phòng riêng. Phần về hệ thống thông gió sẽ trình bày những điều cần lưu ý khi tìm hiểu một hệ thống phù hợp. 

Hệ thống thông gió tập trung và phi tập trung có mức độ ồn khác nhau

Tùy thuộc vào thiết kế mà có một sự khác biệt nữa giữa hệ thống thông gió trung tâm và phi tập trung: mức độ tiếng ồn. Nhờ lắp đặt các bộ phận của hệ thống ngoài không gian sống và trang bị thêm bộ giảm âm, mức độ ồn của hệ thống thông gió trung tâm thường thấp hơn hệ thống thông gió phi tập trung. Tuy nhiên, mức độ ồn cũng phụ thuộc vào thiết kế, sự điều chỉnh và vị trí lắp đặt miệng gió. Nếu từng bộ phận tương thích với nhau thì sẽ không gây ra tiếng ồn.

Toàn bộ thiết bị thông gió của Viessmann đều vận hành êm ái. Có thể thực hiện biện pháp cách âm bổ sung nếu cần thiết.

Chi phí phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố

Cho dù lắp đặt hệ thống thông gió trung tâm hay phi trung tâm thì đều sẽ ảnh hưởng đến chi phí. Tuy nhiên, không thể nói chung chung như vậy. Cần cân nhắc cẩn thận tất cả các yếu tố trong trường hợp này. Hệ thống thông gió phi tập trung tiết kiệm chi phí hơn khi được trang bị thêm do không cần sử dụng hệ thống phân phối. Trong các tòa nhà mới, hệ thống trung tâm thường là lựa chọn tiết kiệm chi phí hơn vì hệ thống phân phối không khí được lắp đặt trực tiếp trong quá trình xây dựng.

Bảo trì đúng cách đảm bảo hoạt động hợp vệ sinh

Bất kể là lắp đặt hệ thống thông gió trung tâm hay phi trung tâm thì đều cần bảo trì. Bảo trì là điều cực kỳ cần thiết để hoạt động hợp vệ sinh. Toàn bộ hệ thống thông gió đều có bộ lọc giúp giữ lại bụi bẩn. Do đó, cần phải thường xuyên vệ sinh và thay đổi bộ lọc. Trong trường hợp hệ thống trung tâm thì nên chú ý đến các bộ lọc trong thiết bị thông gió và van khí thải. Bộ lọc không khí ngoài trời ngăn chặn bụi bẩn từ không khí ngoài trời. Ngoài ra, có thể sử dụng bộ lọc phấn hoa cho người bị dị ứng. Bộ lọc khí thải bảo vệ thiết bị thông gió khỏi những chất ô nhiễm trong nhà và đảm bảo mức độ thu hồi nhiệt luôn cao. Ngược lại, bộ lọc trong hệ thống phi tập trung được đặt trong từng thiết bị thông gió.

Tất cả các thiết bị thông gió của Viessmann đều có thiết kế giúp người dùng hệ thống có thể tự bảo trì bộ lọc mà không cần dụng cụ.